Το φαινόμενο και η αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων
Το παρακάτω κείμενα αποτελούν ενότητες της διπλωματικής εργασίας με θέμα «Το φαινόμενο και η αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων», η οποία εκπονήθηκε από την Ιωάννα Στεντούμη, συνεργάτιδα του Κέντρου Διοτίμα και δικηγόρο στον Άρειο Πάγο, την οποία και ευχαριστούμε θερμά για την ευγενική της παραχώρηση. Η διπλωματική εργασία ολοκληρώθηκε το 2017, στο πλαίσιο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Εγκληματολογίας, του τομέα Ποινικών Επιστημών, της Νομικής Σχολής Αθηνών.
Σκοπός της εργασίας ήταν: η εννοιολογική προσέγγιση της εμπορίας ανθρώπων, η παρουσίαση του θεσμικού πλαισίου, καθώς και η εφαρμογή του, όπως και η ψηλάφηση των βαθύτερων αιτιών που οδηγούν στη συγκρότηση αλλά και διαρκή ανάπτυξη του φαινομένου.Αφορμή, αν και όχι αιτία, αποτέλεσαν οι δύο, πρόσφατες ακόμη, καταδίκες της χώρας από το ΕΔΔΑ, μία για εμπορία με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και μία για εμπορία με σκοπό την εργασιακή εκμετάλλευση.
1η Ενότητα: Εννοιολόγηση
Στην παρούσα ενότητα επιχειρείται η οριοθέτηση της έννοιας της εμπορία ανθρώπων, καθώς και οι μορφές που δύναται να λάβει. Ειδικότερα αναφέρονται η εκμετάλλευση της εργασίας (καταναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία), η παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών/ σεξουαλική εκμετάλλευση (ιδίως γυναικών και παιδιών), η παιδική πορνογραφία, η επαιτεία, η αφαίρεση οργάνων, ιστών η/και άλλων στοιχείων του ανθρώπινου σώματος, το εμπόριο βρεφών και παιδιών για παράνομες υιοθεσίες, οι καταναγκαστικοί γάμοι και η στρατολόγηση ανηλίκων σε ένοπλες συρράξεις.
Download PDF
2η Ενότητα: Νομικό πλαίσιο
Εδώ επιχειρείται μία επισκόπηση του νομικού πλαισίου σχετικά με την εμπορία ανθρώπων σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Αναφέρονται ιδίως οι νομοθετικές προβλέψεις που έχουν αποκτήσει έναν προστατευτικό και θυματο-κεντρικό χαρακτήρα, θέτοντας τις σχετικές υποχρεώσεις των κρατών, ώστε να λειτουργήσουν ως εργαλείο για τον υπερασπιστή των δικαιωμάτων των θυμάτων. Στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, η ενημέρωση του οποίου φτάνει έως το Ν. 4478/2017 που κύρωσε την Οδηγία για τα θύματα, γίνεται συνοπτική αναφορά και στην ειδικότερη νομοθεσία για την παροχή υπηρεσιών από εκδιδόμενα πρόσωπα.
Download PDF
3η ενότητα: Στατιστικά στοιχεία
Στην παρούσα ενότητα γίνεται προσπάθεια καταγραφής στατιστικών στοιχείων σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, καθώς και μία σκιαγράφηση του προφίλ των θυμάτων και των δραστών σε επίπεδο ευρωπαϊκό και εθνικό. Ωστόσο, δεδομένου του σύνθετου χαρακτήρα της εμπορίας ανθρώπων, είναι δύσκολο να συγκεντρωθούν και να καταγραφούν αξιόπιστα δεδομένα για τη διάχυση, εξέλιξη και επικράτηση του. Διευκρινίζεται ότι ακόμα και η καταχώρηση και καταγραφή δεδομένων εντός των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρουσιάζει δυσκολίες, λόγω διαφοροποιήσεων -μεταξύ άλλων- στα ποινικά συστήματα, στον τρόπο καταγραφής δεδομένων, στο είδος των δεδομένων που συγκεντρώνονται.
Download PDF
Συγγραφέας
Ιωάννα Στεντούμη