Το Κέντρο Διοτίμα συμμετέχει και φέτος στην εκστρατεία ευαισθητοποίησης του Γραφείου του Εθνικού Εισηγητή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων (Γ.ΕΘ.ΕΙΣ) κατά της εκμετάλλευσης και εμπορίας ανθρώπου από άνθρωπο «Break the Chain».

Με σκοπό την καταπολέμηση κάθε όψης σύγχρονης δουλείας, ή αλλιώς του human trafficking, η εκστρατεία στοχεύει μέσα από πολύμορφες δράσεις να ενημερώσει όλους τους πολίτες για το πολυπαραγοντικό αυτό φαινόμενο του σύγχρονου κόσμου.

Ορισμός του φαινομένου

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρώπης, παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων αποτελεί «η στρατολόγηση, μεταφορά, απόκρυψη ή αποδοχή προσώπων, με τη χρήση απειλής, βίας ή άλλων μέσων εξαναγκασμού, απαγωγής, απάτης, κατάχρησης εξουσίας, εκμετάλλευσης της ευάλωτης θέσης του θύματος, καθώς και με παροχή ή λήψη αμοιβής, ώστε να επιτευχθεί η συναίνεση προσώπου που έχει εξουσία πάνω σε άλλο, με σκοπό την εκμετάλλευση».

Ο όρος «εκμετάλλευση» περιλαμβάνει ενδεικτικά την εξαναγκαστική πορνεία ή άλλες μορφές σεξουαλικής εκμετάλλευσης, την αναγκαστική εργασία ή παροχή υπηρεσιών –συμπεριλαμβανομένης της αναγκαστικής επαιτείας, της δουλείας ή παρόμοιων με αυτήν πρακτικών, αλλά και της αφαίρεσης οργάνων του σώματος.

Οργανωμένο έγκλημα

To human trafficking αποτελεί σήμερα το τρίτο μεγαλύτερο οργανωμένο έγκλημα, παγκοσμίως, με υπολογιζόμενο τζίρο περί τα 24 δισεκατομμύρια ευρώ, το χρόνο.

Έχει υπολογισθεί ότι κάθε χρόνο 21 εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν θύματα trafficking, εκ των οποίων οι 800.000 εντός των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βασικές αιτίες αποτελούν τόσο οι έντονες κοινωνικές ανισότητες στο πλαίσιο του παγκόσμιου καταμερισμού εργασίας, όσο και η υψηλή ζήτηση που παρουσιάζεται για φθηνό-ευέλικτο εργατικό δυναμικό (labour trafficking), και ανθρώπινα καταναλωτικά προϊόντα (sex trafficking).

Προστασία των θυμάτων

To Κέντρο Διοτίμα, δίνοντας έμφαση στα ζητήματα εμπορίας γυναικών στη βιομηχανία του σεξ και την εξαναγκαστική πορνεία (sex trafficking), καθώς και τη μαύρη εργασία γυναικών στον οικιακό τομέα και τον τομέα της φροντίδας (domestic labour/care sector), αγωνίζεται, με όλα τα μέσα που διαθέτει να αναδείξει την έμφυλη διάσταση του trafficking.

Σε αυτό το πλαίσιο, το Κέντρο αναπτύσσει εδώ και χρόνια δράσεις για την υποστήριξη θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και τονίζει με κάθε ευκαιρία τις πλημμέλειες του νομοθετικού πλαισίου, ως προς τη δίωξη των δραστών και την υποστήριξη των θυμάτων. Επισημαίνει  επίσης τις διοικητικές στρεβλώσεις που καταλήγουν σε επαναθυματοποίηση των γυναικών και τις εκθέτουν σε περαιτέρω κινδύνους.

Επιπλέον, το Κέντρο επισημαίνει την αναγκαιότητα να αναγνωριστεί ότι η προστασία των θυμάτων είναι η βασική προϋπόθεση για να έχουν κίνητρο να καταγγείλουν την εκμετάλλευσή τους, καθώς βασικό πρόβλημα παραμένει ο εξαιρετικά μικρός αριθμός αναφορών περιστατικών trafficking (underreporting) – δεδομένου μάλιστα ότι η ποινική διαδικασία απαιτεί ένορκη κατάθεση των θυμάτων.

Επίσης, δεν θα πρέπει να παραβλέπεται, πως πολλές γυναίκες τελούν υπό ένα επισφαλές καθεστώς διαμονής στη χώρα και η προστασία τους από την έμφυλη βία δεν πρέπει να αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα.

Εκστρατεία «Break the Chain»

Στόχος της διοργάνωσης είναι να συμπεριληφθεί η Ελλάδα μεταξύ των πρωταγωνιστών στη διεθνή εκστρατεία ενάντια στην εμπορία ανθρώπων, να ενταχθούν, οι μέχρι τώρα κινήσεις της χώρας, σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο κατά της εμπορίας ανθρώπων και της φτώχειας. Συγκεκριμένα είναι αναγκαία:

α) τη θεσμοθέτηση ενός Εθνικού Συστήματος Αναφοράς για τον συντονισμό όλων των εμπλεκομένων φορέων στην ταυτοποίηση, παραπομπή και αρωγή θυμάτων

β) τη θεσμοθέτηση μιας Εθνικής Βάσης Δεδομένων για τα επωφελούμενα θύματα και για τις διώξεις των διακινητών

γ) την κατάρτιση των συναρμόδιων φορέων μέσα από επιμορφωτικά προγράμματα

δ) την πραγματοποίηση εκστρατειών για την κοινωνική αφύπνιση και τον περιορισμό της «Ζήτησης» για υπηρεσίες ή προϊόντα που προέρχονται από θύματα Εμπορίας Ανθρώπων.

Επιπροσθέτως το σχέδιο αυτό θα πρέπει να λάβει υπόψη του τις κατευθύνσεις της πρόσφατης έκθεσης που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά φέτος στην Ελλάδα από την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Εμπορίας Ανθρώπων (GRETA), που υπογραμμίζει μεταξύ των άλλων την έλλειψη μιας εθνικής στρατηγικής εντοπισμού θυμάτων και δραστών σε μια σειρά τομέων της εργασίας, όπως η γεωργία, ο τουρισμός ή η οικιακή εργασία, καθώς και σε βάρος ανθρώπων αιτούντων/ουσών άσυλο, μεταναστών και ασυνόδευτων παιδιών.