Η ψήφιση του νομοσχεδίου που κυρώνει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, την Πέμπτη 29/03/18 από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, αποτελεί μια σημαντική νίκη του φεμινιστικού κινήματος και τομή στον τρόπο απόκρισης και αντιμετώπισης της έμφυλης βίας.
Η προσέγγιση της έμφυλης βίας ως ένα ευρύ φαινόμενο που χρήζει συγκροτημένου και συστηματοποιημένου τρόπου αντιμετώπισης απαντά στα πάγια αιτήματα, των φεμινιστικών και γυναικείων οργανώσεων και κινημάτων, αλλά στη μεγάλη ανάγκη όλων εκείνων των ατόμων που έχουν υποστεί ή διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν κάθε μορφής έμφυλη βία.
Κοινωνική διάσταση του φύλου
Η ΣτΚ αναγνωρίζοντας πλέον την κοινωνική διάσταση του φύλου και έρχεται να καλύψει ένα ευρύ φάσμα της συνθετότητας των γυναικείων ταυτοτήτων.
Ταυτόχρονα αναγνωρίζει την ύπαρξη μη ηγεμονικών θηλυκοτήτων που έχουν να κάνουν με την ταυτότητα, την έκφραση και τα χαρακτηριστικά φύλου, ενώ δεν παραβλέπει πως η έμφυλη βία μπορεί να στραφεί κατά ανδρών και αγοριών, ανοίγοντας παράλληλα δρόμους για περαιτέρω βελτιωτικές πρωτοβουλίες της Πολιτείας σε αυτούς τους τομείς.
Το σχέδιο νόμου «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας, ΙΙ) Ενσωμάτωση της 2005/214/ΔΕΥ απόφασης – πλαίσιο, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση – πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης επί χρηματικών ποινών και ΙΙΙ) Άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», αποσκοπεί, κατά βάση, στη λήψη των αναγκαίων μέτρων (νομοθετικών και άλλων), για την προστασία των γυναικών και την εξάλειψη της έμφυλης βίας και της ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και όλων των διακρίσεων κατά γυναικών, την παροχή υποστήριξης και συνδρομής στους αρμόδιους φορείς κλπ.
Μηχανισμός παρακολούθησης
Καινοτομία της ΣτΚ συνιστά η ίδρυση μηχανισμού παρακολούθησης. Σε αυτόν περιλαμβάνεται η GREVIO, ανεξάρτητο όργανο, που συγκροτείται από τεχνοκράτες και είναι επιφορτισμένο με την παρακολούθηση της εφαρμογής της ΣτΚ, από τα κράτη-μέλη που την έχουν υπογράψει.
Με την κύρωση της ΣτΚ γίνεται νόμος του κράτους η πρώτη διεθνής συνθήκη που ορίζει και κατονομάζει την έμφυλη βία, τη βία με βάση το φύλο, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για την ποινικοποίηση σχετικών πρακτικών που αποτελούν καθημερινότητα πολλών ανθρώπων, στη συντριπτική πλειοψηφία τους γυναίκες και κορίτσια.
Ισότιμη προστασία
Η Σύμβαση εγγυάται την ισότιμη προστασία και το δικαίωμα όλων των γυναικών (ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, εθνικότητας/εθνότητας, φυλής, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, γλώσσας, πολιτισμικών χαρακτηριστικών, θρησκείας, νομικού καθεστώτος, κ.λπ.), σε ουσιαστικά μέτρα προστασίας, υποστήριξης και αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης (υπηρεσίες υγείας, στέγαση, κοινωνική και δικαστική βοήθεια, εκπαίδευση, απασχόληση, συμβουλευτική υποστήριξη και νομική βοήθεια).
Μεταξύ άλλων, μας ικανοποιεί ιδιαίτερα η κατάργηση της αναχρονιστικής διάταξης του ποινικού κώδικα (339) που προβλέπει την παύση της ποινικής δίωξης εάν μεταξύ του δράστη του αδικήματος της αποπλάνησης ανηλίκου κάτω των 15 ετών και του θύματος, τελέστηκε γάμος.
Η διάταξη αυτή, έχει δεχτεί την κριτική όχι μόνο του γυναικείου κινήματος αλλά και εθνικών και διεθνών οργανώσεων προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της Κοινωνίας των Πολιτών.
