Η ψηφιακή καμπάνια «Don’t Skip», τη δεύτερη φάση της οποίας υλοποίησε το Κέντρο Διοτίμα (18/3-19/4) με την ευγενική υποστήριξη της Παπαστράτος, επιδιώκει να κάνει ορατές τις διάφορες όψεις του φαινομένου της έμφυλης βίας στο ευρύτερο κοινό της χώρας.
Έμφυλη βία αόρατη-ορατή
Η έμφυλη βία αποτελεί την πιο ακραία έκφανση της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας μεταξύ των φύλων. Πρόκειται για καθημερινό, παγκόσμιο φαινόμενο. Παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι στη χώρα μας θεωρούν ότι πρόκειται για φαινόμενο που αφορά παλαιότερες εποχές.
Προσπαθώντας να μετασχηματίσουμε αυτές τις αντιλήψεις, αλλά και να κάνουμε ορατή την έκταση του φαινομένου, επιλέξαμε να παρουσιάσαμε στην καμπάνια τα στατιστικά στοιχεία από την έρευνα που διεξήγαγε ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA, 2014). Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δημοσκοπική έρευνα που έχε διεξαχθεί παγκοσμίως, για τη βία κατά των γυναικών, καθώς σε αυτή συμμετείχαν περισσότερες από 42.000 γυναίκες, ηλικίας από 18 έως 74 ετών.
Τα στατιστικά σοκάρουν: 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί σωματική βία από την ηλικία των 15 ετών και άνω· 1 στις 2 έχει βιώσει ψυχολογική βία από τον σύντροφό της· 1 στις 10 έχει ζήσει σεξουαλική βία· 1 στις 8 έχει υποστεί οικονομική βία από το σύντροφό της (FRA, 2014). Kάθε έξι ώρες δολοφονούνται παγκοσμίως 6 γυναίκες από τους συντρόφους (UNODC 2017).
Τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά, καθώς μεγάλος αριθμός γυναικών δεν καταγγέλλουν τη βία που υφίστανται. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, μονό 1 στα 3 θύματα βίας από τον σύντροφο και 1 στα 4 θύματα από μη συντρόφους, καταγγέλλουν το πιο πρόσφατο σοβαρό περιστατικό στις Αρχές. Επιπλέον, τα κράτη δεν διαθέτουν ολοκληρωμένα και συγκριτικά δεδομένα για την έκταση και τη φύση του φαινομένου. Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η έμφυλη βία αποτελεί ένα φαινόμενο «αόρατο».
Μάθε να την αναγνωρίζεις
Στην κατηγορία της έμφυλης βίας, σύμφωνα με τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών (1993), εντάσσονται τόσο οι πράξεις που προκαλούν σωματικά, σεξουαλικά ή ψυχικά τραύματα, όσο και οι απειλές τέτοιων πράξεων, που οδηγούν σε εξαναγκασμό και στέρηση της ελευθερίας του ατόμου.
Αυτές οι πράξεις μπορεί να συμβούν τόσο στην ιδιωτική όσο και τη δημόσια σφαίρα, σε οικογενειακό, φιλικό ή εργασιακό περιβάλλον. Γυναίκες και νεαρά κορίτσια, αλλά και ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία θύματα έμφυλης βίας.
Η σωματική βία, η ψυχολογική και συναισθηματική κακοποίηση, η λεκτική βία, η αποστέρηση οικονομικών πόρων και ευκαιριών, είναι μερικές μόνο από τις μορφές έμφυλης βίας, που προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε σε αυτή την καμπάνια.
Σε αυτό το πλαίσιο δημοσιοποιήσαμε ένα γλωσσάρι με διεθνώς αναγνωρισμένους ορισμούς της, για να μπορεί κανείς να την αναγνωρίζεις όπου τη συναντά. Άλλωστε θεωρούμε ότι η γνώση και η ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα για την ευαισθητοποίηση ενάντια σε ένα καθημερινό, παγκόσμιο φαινόμενο.
Μην προσπερνάς
Ο κοινωνικός περίγυρος συχνά προσπερνά τα περιστατικά έμφυλης βίας. Ένα από τα κυρίαρχα στερεότυπα, θέλει τα θύματα και όχι τους δράστες να είναι υπεύθυνοι για αυτή. Έτσι διαμορφώνεται μια συλλογική κουλτούρα αποδοχής της, παρά το γεγονός ότι αποτελεί ποινικό αδίκημα.
Ενδεικτικό είναι ότι αρκετές γυναίκες που απευθύνονται στο Κέντρο μας αναφέρουν πως όταν ζήτησαν βοήθεια από το οικογενειακό, φιλικό κλπ περιβάλλον ή ακόμη και από κρατικές υπηρεσίες (π.χ. αστυνομία), αντιμετώπισαν επιφυλακτικότητα, έλλειψη κατανόησης και αποθάρρυνση. Η τάση αυτή αποτυπώνεται και στην πλειοψηφία των ερευνών.
Πολλές φορές δε, ο (φιλικός, συγγενικός) περίγυρος, παρόλο που βλέπει, ακούει, γνωρίζει, υποψιάζεται, ότι μια γυναίκα υφίσταται ενδοοικογενειακή βία, αρνείται να εμπλακεί, θεωρώντας πως πρόκειται για «ιδιωτική υπόθεση».
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα: αφενός οι δράστες να αναπαράγουν, ατιμώρητοι, βίαιες και καταχρηστικές συμπεριφορές, αφετέρου οι γυναίκες να μην ενθαρρύνονται να καταγγείλουν τα περιστατικά και να παραμένουν σε κακοποιητικές σχέσεις, φοβούμενες –πέρα από τα αντίποινα του δράστη– και τον κοινωνικό στιγματισμό, την κοινωνική απομόνωση, την έλλειψη ασφαλών επιλογών για τις ίδιες και τα παιδιά τους.
Η καμπάνια «Don’t Skip» επιδιώκει να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία, ιδίως τους νέους ανθρώπους, ώστε να μην προσπερνάμε τα καθημερινά περιστατικά έμφυλης βίας και το σεξισμό, να διαμορφώσουμε συλλογικά κουλτούρα μηδενικής ανοχής. Άλλωστε για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντίδραση απέναντι στην έμφυλη βία είναι αναγκαία η συμβολή όλων μας.
Δείτε όλο το υλικό εδώ
