Search
Close this search box.
μια γυναίκα σχηματίζει με τα δάχτυλα της το σύμβολο της νίκης
Ξέφυγα μόνο όταν κατήγγειλα αυτό που μου συμβαίνει
Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μια από τις πιο διαδομένες μορφές έμφυλης βίας, παγκοσμίως και στη χώρα μας.

Μπήκε στο γραφείο διστακτικά. Το νεανικό της πρόσωπο ξεχώριζε για την ευγένεια του. Η Π. είναι φοιτήτρια, γύρω στα 26.* Στο Κέντρο Διοτίμα κατέφυγε ένα χρόνο πριν, όταν αποφάσισε πως δεν θα ανεχτεί άλλο την (ενδοοικογενειακή) βία  που της ασκούσε ο σύντροφός της. Τότε, είχε λάβει υποστήριξη από τη νομική υπηρεσία μας.

Ο δράστης έκατσε στο εδώλιο του κατηγορούμενου και καταδικάστηκε για το αδίκημα που είχε διαπράξει. Η ίδια, εδώ και ένα χρόνο, έχει διαφύγει από μια κακοποιητική σχέση, και δέχτηκε να μας μιλήσει για το βίωμα της. «Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά θέλω να τα ξεγράψω» μου λέει, από την αρχή, αν και δεν σταματά να ανταποκρίνεται στα ερωτήματά μου. «Η σχέση μας είχε διάρκεια δύο χρόνων. Στην αρχή συγκατοικούσαμε και οι δύο, μαζί με τη μητέρα μου, αλλά πάνω στο χρόνο αποφασίσαμε να μείνουμε σε ξεχωριστά σπίτια».

«Δεν ήταν από την αρχή της σχέσης βίαιος. Η βία ξεκίνησε μετά τον πρώτο χρόνο. Ήταν σωματική και λεκτική. Υπήρχαν φορές που γινόταν πολύ επιθετικός, ιδίως όταν έπινε. Τους τελευταίους δύο μήνες, τα περιστατικά ήταν αρκετά συχνά, εβδομαδιαία. Οι επιθέσεις ξεκινούσαν πάντοτε με άγριο βρίσιμο. Μόλις τον έβλεπα έτσι καταλάβαινα ότι αρχίζει ξανά… Με χτυπούσε, με έφτυνε, μου μιλούσε εξευτελιστικά».

«Τις περισσότερες φορές τα περιστατικά άρχιζαν με αφορμή τη σχέση μου με τη μητέρα μου, άλλες πάλι είχαν να κάνουν με τη ζήλια. Άλλωστε ήθελε να ξέρει ανά πάσα στιγμή που είμαι και τι κάνω. Βέβαια, από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσα να καταλάβω ποια ήταν η αιτία ή η αφορμή των καυγάδων. Δεν υπήρχε λογική.  Έτσι ένιωθα διαρκή φόβο. Περίμενα το επόμενο ξέσπασμα, που μπορούσε να γίνει ανά πάσα στιγμή».

«Μετά από κάθε βίαιο επεισόδιο μου ζητούσε συγγνώμη, έκλαιγε, μου έλεγε ότι θα αλλάξει. Ακολουθούσε μια περίοδος που όλα ήταν μέλι γάλα, μέχρι να ξανακάνει την εμφάνιση της η βία. Όλα αυτά με είχαν ζορίσει πάρα πολύ. Ήμουν συνεχώς θλιμμένη, φοβισμένη και στεναχωρημένη. Πολλές φορές μάλιστα κατηγορούσα τον εαυτό μου ή τη μητέρα μου, για όσα συνέβαιναν. Ένιωθα ενοχές. Το πιο περίεργο ήταν ότι βρισκόμουν σε έντονη σύγχυση και όλα όσα γίνονταν μου έμοιαζαν θολά, σαν να μην τα έχω ζήσει εγώ, σαν να μην ήμουν σίγουρη για το βίωμά μου».

«Φυσικά εκείνη την περίοδο δεν είχα καθόλου αυτοπεποίθηση. Δεν πίστευα στον εαυτό μου. Άλλωστε εκείνος διαρκώς με υποβίβαζε, ήθελε να είμαι πιο κάτω, μου έλεγε συχνά: ‘’Είσαι ένα τίποτα. Ακούς πάντα τους άλλους’’. Έτσι έμενα στη σχέση. Έκανα υπομονή. Πίστευα ότι  μπορεί να αλλάξει. Είχα δει την καλή του πλευρά και θεωρούσα ότι θα ξαναγίνει όπως παλιά.

Άλλες φορές τον λυπόμουν. Του έλεγα να πάμε σε κέντρο αποτοξίνωσης, νόμιζα ότι εκεί ήταν η λύση. Άλλοτε τον δικαιολογούσα, γιατί πιεζόταν στη δουλειά και δεν είχε το θάρρος να διεκδικήσει, όσα του αναλογούσαν. Ήταν και η πρώτη μου σχέση και δεν είχα άλλες εμπειρίες για το πώς να το χειριστώ… Από εάν σημείο και μετά φοβόμουν να αντιδράσω, μήπως και αυτό πυροδοτούσε ακόμη μεγαλύτερη οργή και βία».

«Η αλήθεια είναι ότι και οι φίλοι μου, όταν τους το εκμυστηρεύτηκα, με συμβούλευσαν να συνεχίσω να προσπαθώ. Μου έλεγαν να τον ηρεμώ και να του φέρομαι με καλό τρόπο για να σταματήσει να είναι βίαιος. Και οι ίδιοι είχαν βιώσει ενδοοικογενειακή βία στα πατρικά τους σπίτια και έμοιαζε να τη θεωρούν κάτι φυσιολογικό.

Σταδιακά ο κόμπος έφτανε στο χτένι. Μετά από ένα περιστατικό που με χτυπούσε για ώρα με ζώνη, είπα στη μητέρα μου όσα ζούσα.  Η μητέρα μου και η αδερφή μου επέμεναν να φύγω, μου έλεγαν ότι αυτό δεν πρόκειται να σταματήσει».

«Πράγματι λίγο καιρό μετά, συνέβη κάτι ακόμα πιο ακραίο: με έσυρε βίαια έξω από το ταξί, με χτυπήσει και πήρε το κινητό μου. Όταν ο ξάδερφός  μου του ζήτησε να του παραδώσει το κινητό, εκείνος κατέφθασε στην πολυκατοικία μας, μαζί με τον αδελφό του. Έκανε μεγάλη φασαρία και έσπασε την τζαμαρία του κοινόχρηστου χώρου.

Τότε σκέφτηκα, αστραπιαία, ότι από αυτόν τον άνθρωπο δεν κινδυνεύω μόνο εγώ αλλά και οι οικείοι μου. Μέσα σε αυτό το χαμό, βγήκα έξω και φώναξα δύο μοτοσικλετιστές της ΔΙΑΣ, που περνούσαν τυχαία από εκεί κοντά. Πιθανόν τους είχαν καλέσει οι γείτονες. Δεν ξέρω με σιγουριά.

Στον αστυνομικό έλεγχο βρέθηκαν βαριά εργαλεία, μέσα στις τσέπες τους, που σίγουρα μπορούσαν να βλάψουν. Οι αστυνομικοί επέμεινα  να του κάνω μήνυση και μου επεσήμαναν ότι αν δεν κάνω θα το επαναλάβει».

«Τελικά, αν και αμφιταλαντεύτηκα, έκανα μήνυση και την επόμενη πέρασε αυτόφωρο. Τότε επισκέφτηκα και το Κέντρο Διοτίμα για νομική βοήθεια. Η δικηγόρος και η ψυχολόγος με στήριξαν και μου εξήγησαν όλες τις επιλογές που είχα. Η δίκη, που ορίστηκε μετά από δύο εβδομάδες, αναβλήθηκε αρχικά, ωστόσο του επιβλήθηκαν από το δικαστήριο περιοριστικά μέτρα.

Αυτό ήταν καθοριστικό για να μην με ξαναπλησιάσει. Όταν φτάσαμε στη δικαστική  αίθουσα έλεγε συνεχώς ότι με αγαπά και ότι για όλα φταίει η μητέρα μου. Μετά την καταδίκη απομακρύνθηκε οριστικά από τη ζωή μου, μόνο μια φορά ήρθε να με βρει και μου ζήτησε συγγνώμη. Σε όλη αυτή τη διαδικασία, δίπλα μου στάθηκε η μητέρα μου με την αδερφή μου και αυτό με βοήθησε πολύ».

«Ένα χρόνο μετά σκέφτομαι ότι αυτές είναι οι χειρότερες στιγμές της ζωής μου και προσπαθώ να διαγράψω όλο αυτό το σκηνικό. Σκέφτομαι ότι έπρεπε να φύγω από την πρώτη φορά που συνέβη. Ωστόσο πλέον στέκομαι στα πόδια μου και νιώθω πολύ καλά που προχώρησα, που ξέφυγα, που κατήγγειλα ότι μου συνέβαινε. Το ίδιο θα συμβούλευα κάθε γυναίκα που υφίσταται βία, μόνο αυτό μπορεί να την σταματήσει».

Βαρύτατες ποινές

Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μια από τις πιο διαδομένες μορφές έμφυλης βίας, παγκοσμίως και στη χώρα μας. Οι εκφάνσεις της είναι πολλαπλές: λεκτική, ψυχολογική, συναισθηματική, σωματική, σεξουαλική και οικονομική. Στη συντριπτική πλειονότητα τα θύματα είναι γυναίκες.

Στο ακραίο της όριο μπορεί να οδηγήσει στη γυναικοκτονία. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2017), πενήντα γυναίκες χάνουν τη ζωή τους κάθε εβδομάδα στην ΕΕ, λόγω ενδοοικογενειακή βίας.

Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ποινικό αδίκημα, που τιμωρείται με αυστηρότερες ποινές σύμφωνα  με νόμο που ψηφίστηκε στη χώρα μας, το 2006. Όπως ορίζει η νομοθεσία, ενδοοικογενειακή  είναι η βία μεταξύ: (τέως και νυν) συζύγων, (τέως και νυν) μόνιμων συντρόφων και  μερών του συμφώνου συμβίωσης, γονέων – τέκνων, αδελφών κ.ά.

Οι πράξεις που τιμωρούνται βάσει νόμου  είναι: η σωματική βλάβη (ποινή 1-15 έτη ανάλογα τον τρόπο που τελείται σύμφωνα με τις ειδικές προβλέψεις του νόμου), ο βιασμός (5-20 έτη), η ασέλγεια (μέχρι 10 έτη), ο εξαναγκασμός μέλους οικογένειας με τη χρήση βίας ή απειλής και η ενδοοικογενειακή απειλή (6 μήνες – 5 έτη), η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, με ιδιαίτερα ταπεινωτικό λόγο ή έργο (μέχρι 2 έτη), η απειλή μάρτυρα ή μέλος της οικογένειας, με σκοπό την παρακώλυση απονομής της δικαιοσύνης (3 μήνες – 3 έτη). Ο εκτός ή εντός γάμου βιασμός (5-20 έτη) και η ασέλγεια (μέχρι 10 έτη) τιμωρούνται με βάση τον Ποινικό Κώδικα.

Όλες οι παραπάνω πράξεις διώκονται αυτεπάγγελτα, δηλαδή χωρίς απαραίτητα το θύμα να κάνει μήνυση. Αυτό σημαίνει ότι αρκούν πληροφορίες ή καταθέσεις μαρτύρων ή οποιοδήποτε στοιχείο για να σχηματιστεί δικογραφία από την αστυνομία και ότι το θύμα δεν μπορεί να ανακαλέσει (να παραιτηθεί δηλαδή) τη μήνυσή του. Αυτό είναι σημαντικό γιατί τις περισσότερες φορές τα θύματα υπαναχωρούν, από φόβο, ή λόγω απειλών, ή εξαιτίας πίεσης του κοινωνικού περίγυρου. Η μήνυση για αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας υποβάλλεται χωρίς την προσκόμιση παραβόλου και τα θύματα δικαιούνται δωρεάν νομική συνδρομή για τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.

 

*Τα προσωπικά και δημογραφικά στοιχεία της γυναίκας δεν αντιστοιχούν στα πραγματικά, για να διασφαλιστεί η ανωνυμία της.

Συνέντευξη: Νατάσα Κεφαλληνού, υπεύθυνη επικοινωνίας του Κέντρου Διοτίμα

share

πρόσφατα άρθρα

Μετάβαση στο περιεχόμενο